Tyd om eerlik na onsself te kyk?

Is ons ‘n beroemde volk, ‘n sukkelende volk, of maar net nog ‘n volk wat se tyd gekom en gegaan het?

Die geskiedenis is gevul met die opkoms en ondergang van volke en beskawings, en elkeen van hulle het ‘n unieke verhaal van glorie, stryd en verval. Ons moet as ‘n gemeenskap vra waar ons staan, en nog belangriker, waarheen ons oppad is. Elke keer as ons na ons verlede kyk, sien ons ‘n volk wat teen groot kans oorleef het, wat hulself telkens herbou het na elke nederlaag en wat altyd voortbeweeg het, ongeag die uitdagings.

Die toekoms lê nie vas nie; dit is soos klei wat gevorm kan word deur ons hande, ons besluite, en ons bereidwilligheid om vir iets groter as onsself te werk. Ons het die potensiaal om weer ‘n beroemde volk te word, nie omdat ons erkenning van buite soek nie, maar omdat ons aan onsself en aan toekomstige geslagte die verantwoordelikheid het om ons volle potensiaal te bereik.

Ons voorouers het hulle plek onder die son verower in moeilike omstandighede: die Groot Trek, die stigting van die Boererepublieke, en die stryd teen ‘n magtige Ryk in die Anglo-Boereoorloë. Hulle het ‘n nalatenskap van moed en vasberadenheid geskep wat ons vandag nog inspireer. Hierdie nalatenskap van deursettingsvermoë en die vermoë om aan te pas, is ‘n kernaspek van ons identiteit as ‘n volk, en het ons nasie wêreldwyd bekend gemaak as ‘n volk wat nie maklik terugsit nie, maar met trots staan vir wat hulle glo reg is.

Nou, in die moderne tyd ervaar ons weer onsekerheid en verwarring. Politieke veranderinge, sosiale transformasies, en ekonomiese uitdagings het ons weer laat wonder oor ons plek in hierdie nuwe wêreld. Maar as ons iets uit ons geskiedenis geleer het, is dit dat ons sal oorwin. Ons sal oorleef. Die gees van ons mense is een van volharding en aanpasbaarheid. Dit is soos ‘n klokslag wat telkens weerklink in ons geskiedenis – wanneer ons as volk tot die uiterste getoets word, vind ons ‘n manier om ons bo die moeilike omstandighede te verhef.

Ons staan nou voor ‘n keuse: gaan ons net nog ‘n voetnota in die geskiedenis wees, of gaan ons weer opstaan en aan ‘n nuwe toekoms bou? Die antwoord lê in ons hande. Die geskiedenis is nie net ‘n verhaal van wat was nie, maar ook van wat kan wees.

Ons moet vra: Is ons nog die beroemde volk wat ons eens was? Sukkel ons tans net om kop bo water te hou in ‘n wêreld wat vinnig verander? Of is ons bloot nog ‘n volk wie se tyd gekom en gegaan het, soos soveel ander voor ons?

Ons geskiedenis is egter meer as net ‘n verhaal van stryd; dit is ook ‘n verhaal van oorlewing. Elke keer as ons gekonfronteer is met groot uitdagings, het ons die vermoë gehad om op te staan, onsself te herontdek en aan te pas by die veranderende wêreld. Van die Groot Trek tot die oorloë, en selfs in die moeilike tye ná apartheid, het die ons gees van volharding en vasberadenheid steeds deurgeskyn. Dit is hierdie kernaspek van ons identiteit wat maak dat ons keer op keer kan opstaan en voortbeweeg, maak nie saak hoe groot die struikelblokke is nie.

Vandag lyk die prentjie egter anders. Ons bevind onsself in ‘n land en ‘n wêreld wat vinnig verander. Die politieke en sosiale omwentelinge van die post-apartheid era het baie Afrikaners onseker gelaat oor hul plek in die samelewing. Werkloosheid, emigrasie, en ‘n gevoel van verlies het gelei tot ‘n nuwe vorm van stryd. Hierdie keer is dit nie teen ‘n duidelike vyand nie, maar teen die onvoorspelbaarheid en onsekerheid van die lewe self. Baie voel ontwortel en sukkel om sin te maak van hul identiteit in ‘n samelewing waar hulle nie meer die dominante rol speel nie.

Miskien is ons egter nie meer die beroemde volk van ons voorouers nie, en miskien is ons nie net besig om te sukkel nie. Miskien is ons net nog ‘n volk wie se tyd gekom en gegaan het, soos so baie ander in die geskiedenis. Van die Egiptenare tot die Romeine, die Asteke tot die Inkas, almal het hul tyd in die son gehad en uiteindelik het die son vir hulle ondergegaan. Is dit nou ons beurt om ons plek in die geskiedenisboeke in te neem as ‘n volk wat was, maar nie meer is nie? Het ons pad as ‘n volk sy einde bereik, of is daar steeds hoop vir ‘n herlewing?

Die antwoord lê in ons hande. Ons kan kies om net nog ‘n voetnota in die geskiedenis te wees, of ons kan opstaan en ‘n nuwe hoofstuk skryf. Die wêreld verander, en as ‘n volk moet ons aanpas of verdwyn. Ons moet ons identiteit herontdek en herdefinieer in ‘n nuwe konteks. Ons moet leer om mekaar weer te ondersteun en saam te werk, ongeag ons verskille. Ons moet begin bou aan ‘n nuwe toekoms vir ons kinders, een wat gebaseer is op die waardes en beginsels wat ons deur die jare gelei het.

Die geskiedenis is nie net ‘n verhaal van wat was nie, maar ook van wat kan wees. As ons terugkyk na ons geskiedenis, sien ons ‘n volk wat altyd die vermoë gehad het om te oorleef, om op te staan na elke nederlaag en om voort te gaan, maak nie saak hoe donker die tye was nie. Hierdie gees van volharding en deursettingsvermoë is die kern van ons identiteit, die anker wat ons gehou het in tye van storm.

Ons is die nasate van mense wat die onmoontlike bereik het, wat teen alle kanse opgestaan het en voortgegaan het toe alles verlore gelyk het. Ons is nie net die produk van ons geskiedenis nie, maar ook die bouers van ons toekoms. Ons kan kies om ons verhaal voort te skryf, om ons erfenis te bou op die fondament wat deur ons voorouers gelê is.

Ons het voorheen oorwinnings behaal wat niemand gedink het moontlik was nie, en ons kan dit weer doen. Dit begin met geloof in onsself, geloof in ons gemeenskap, en ‘n vasberadenheid om nie net ‘n beter toekoms te droom nie, maar om dit te bou. Ons het die krag en die vermoë om dit te doen. Laat ons vorentoe kyk met hoop en moed, en laat ons ‘n toekoms skep wat weer sal getuig van die gees van hierdie volk—’n gees wat nooit sal verdwyn nie.